Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Cardello(-de-paret)
Sonchus tenerrimus
Asteraceae
Àutri noum : Cardello, Lachenco, Lacheiroun.
Nom en français : Laiteron délicat.
Descripcioun :Aquelo cardello, coume tóuti, fai de la un cop coupado (lachenco). S'atrobo sus li paret de roco e proche de la mar. Se destrìo de si cousino Sonchus asper e Sonchus oleraceus qu'a li fueio proun retaiado en fuioun óupousa (vèire la fotò). Lou pèd de la flour coumpausado èi cubert de fèutre blanc. Es uno planto qu'es en trin de remounta long dóu Rose.
Usanço :Pòu rintra dins la coumpousicioun de l'ensalado champanello, pamens, pèr nautre, èi pas ço que i'a de meiour. S'èi retrouba dins la planto de lactono sesquiterpèno que pourrien ajuda à lucha countro lou plasmodium, aquéu que douno lou paludisme.
Port : Erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sonchus
Famiho : Asteraceae
Tribu : Cichorieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Champ
- Paret
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sonchus tenerrimus L., 1753